Notariat w prawie antycznym w Rzymie
Notariusz to słowo, które pochodzi od łacińskiego notarius, które znane było jeszcze na długo przed starożytnym Rzymem. Notarius rzymski był tylko pisarzem, który miał ze słuchu spisać dokładne wystąpienia innych. W ustawie XII tablic było określone, że prawnie obowiązujące jest to co ustnie zostało wypowiedziane. To właśnie ustne oświadczenie woli zostało w taki sposób ustalone, a notarius miał je tylko spisać.
Notariat w starożytnej Grecji
Inaczej niż w starożytnym Rzymie funkcjonowali w Grecji protoplaści notariuszy, ponieważ całość działań oparta tam była głównie o akty pisemne. Najwięcej dokumentów zachowanych jest z terenu grecko rzymskiego Egiptu. W Grecji pojawiali się początkowo pisarze, którzy byli zatrudniani jako pomocnicy osób, które miały prowadzić działalność handlową a potem byli autoryzowani już jako zawodowi notariusze. Można powiedzieć, że po podbojach Aleksandra Wielkiego notariat stał się instytucją powszechną i praktyką w miastach i na wiejskich obszarach.
Notariat na ziemiach starożytnego Egiptu
Znany od III wieku p.n.e urzędowy notariusz grecki na terenie Egiptu nazywał się agronomos i można było upatrywać w nim przodka współczesnego notariusza. Był to początkowo funkcjonariusz państwowy, który wykonywał zadania kontrolno policyjne w zakresie nadzoru nad rynkiem. Do obowiązków należało sporządzanie przez niego protokołów z aktów sprzedaży czy też niewolników, a z czasem także innych czynności prawnych i tak rozwinęła się jego działalność. Był to urzędnik zawodowy pracujący samodzielnie albo też tworzyły się biura notarialne. Miał on sporządzać dokumenty w zakresie obrotu prawnego i testamenty. Prowadził także księgi gruntowe, wydawał wypisy i spisywał różnego rodzaju poświadczenia czy pokwitowania. Nie ma wątpliwości, że notariusze musieli pozostać w zawodowych kontaktach, gdyż dokumenty z różnych miejsc wykazują typowe cechy.
Wpływy hellenistyczne i biurokracja w cesarstwie rzymskim
Notariat stał się ważny przede wszystkim pod wpływem hellenistycznym razem z rosnącą biurokracją. Wszystko to przyspieszyło przede wszystkim w nowej erze, gdy pojawiały się przepisy zobowiązujące do sporządzania aktów z czynności prawnych.
Komentarze (0)